Tarixi faktlar, elmi sübutlar, hüquqi məsuliyyət – bir kitabda toplanaraq dünya ictimaiyyətinə ünvanlanır
Şamaxı Rayon İcra Hakimiyyəti və Qərbi Azərbaycan İcmasının birgə təşkilatçılığı ilə Şamaxı Mədəniyyət Mərkəzində “Qərbi Azərbaycan İrsi: Ermənistanda azərbaycanlıların maddi-mədəni irsinin – qəbiristanlıqların sistemli şəkildə dağıdılmasının nəticələri və beynəlxalq hüquqi məsuliyyətə dair hesabat və materiallar” adlı kitabın I cildinin təqdimatı keçirilib.
Tədbir iştirakçıları Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himnini səsləndirib, Ulu Öndər Heydər Əliyevin və şəhidlərimizin əziz xatirəsini bir dəqiqəlik sükutla yad ediblər. Ardınca “Qərbi Azərbaycan İrsi” silsilə nəşrinə dair videoçarx nümayiş olunub.
Tədbirdə Şamaxı Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Tahir Məmmədov, Qərbi Azərbaycan İcmasının Ziyalılar Şurasının üzvü, Paşalı rayon icmasının sədri, aqrar elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Faiq Xudayev, Ağsaqqallar Şurasının sədri Mayıl Alıcanov, rayonda məskunlaşmış qərbi azərbaycanlılar və ictimaiyyət nümayəndələri iştirak ediblər.
Çıxışlarda bir daha vurğulanıb ki, Qərbi Azərbaycanda yaşayan soydaşlarımıza qarşı Ermənistan tərəfindən yalnız etnik təmizləmə siyasəti həyata keçirilməyib, eyni zamanda onların maddi-mədəni irsi – qəbiristanlıqlar, məscidlər, türbələr, ziyarətgahlar məqsədyönlü şəkildə dağıdılıb. Bu isə həm mədəni soyqırımı, həm də beynəlxalq hüququn ciddi şəkildə pozulması deməkdir.
Elm və hüquq bir arada: tarixə əsaslanan mübarizə
Təqdim olunan kitab Qərbi Azərbaycanda yaşayan azərbaycanlılara məxsus mədəniyyət abidələrinin, dini məkanların, qəbiristanlıqların necə sistemli şəkildə dağıdıldığını fakt və sübutlarla ortaya qoyur. Kitab elmi cəhətdən ciddi əsaslarla hazırlanıb və təkcə tarixçilər deyil, hüquqşünaslar, etnoqraflar, memarlar üçün də qiymətli mənbədir.
Nəşrdə toplanan sənədli materiallar Azərbaycan xalqının mədəni irsinin məqsədli şəkildə silinməsi siyasətini sübut edən konkret faktlara əsaslanır. Kitabda yer alan elmi yanaşmalar, foto-sənədlər və arxiv materialları son dərəcə aktualdır və gələcək nəsillərə tarixi həqiqətlərin çatdırılması baxımından böyük dəyər daşıyır.
Hüquqi məsuliyyət – beynəlxalq tribunalara doğru addım
Kitabın mühüm tərəflərindən biri də onun beynəlxalq hüquqi əhəmiyyət daşımasıdır. Burada təqdim edilən faktlar Ermənistan tərəfindən törədilən vandalizm və mədəni irsə qarşı yönəlmiş cinayətlərin sənədləşdirilmiş sübutlarıdır. Bu isə həmin faktların beynəlxalq məhkəmələrdə, xüsusilə də insan hüquqları və mədəni irs üzrə qurumlarda istifadə olunmasına imkan yaradır.
Natiqlər çıxışlarında bu kitabın təkcə tarixi sənəd deyil, həm də hüquqi məsuliyyət üçün baza olduğunu, azərbaycanlıların öz doğma torpaqlarına qayıtmaq və oradakı hüquqlarını bərpa etmək mübarizəsində önəmli vəsaitə çevrildiyini vurğulayıblar.
Tarixi ədalətin bərpası üçün bir addım
“Qərbi Azərbaycan İrsi” kitabı təkcə keçmişin acı xatirələrini deyil, həm də gələcəyə inamı özündə daşıyır. Soydaşlarımızın haqq səsinin beynəlxalq tribunalar vasitəsilə dünyaya çatdırılması istiqamətində bu cür elmi-hüquqi sənədlər xüsusi rol oynayır.
Kitabın təqdimatı Şamaxı ictimaiyyəti tərəfindən böyük maraq və diqqətlə qarşılandı. Bu həm də onu göstərir ki, Qərbi Azərbaycan mövzusu yalnız tarixi deyil, milli və mənəvi yaddaş məsələsi kimi bu günümüz və gələcəyimiz üçün də strateji əhəmiyyət daşıyır.
